Inhoud
Vooraf:
de inhoud van deze pagina is in
ontwikkeling. We werken eraan om deze nog
verder te verfijnen en te verduidelijken.
Opmerkingen en vragen hierover zijn meer
dan welkom. Stuur ze naar helpdesk@libisnet.be.
Inleiding
Om aan de gebruikers duidelijk te maken welke
delen van een bepaald tijdschrift wel en niet
beschikbaar zijn in de collectie, is het
noodzakelijk dat we in de holdings deze
gegevens opnemen. Zoals steeds bij
holdinggegevens, valt het uitwerken van deze
tag volledig onder de verantwoordelijkheid van
de bezittende bibliotheek. De diepte en het
detail van de gegevens die in deze tag
worden
ingevoerd, kunnen dus verschillen tussen
de LIBISnet-partners. Het is wel
aangeraden om dit
steeds zo precies
mogelijk te doen, zeker wanneer fysieke
tijdschriften op lange termijn bewaard zullen
worden. Exacte gegevens over de coverage laten
immers toe dat gebruikers een duidelijk zicht
krijgen op het bezit. Dit voorkomt
ontgoocheling en frustratie wanneer een
bepaalde gezochte jaargang of nummer dan toch
niet beschikbaar blijkt te zijn.
Onderaan
deze pagina vind je
documentatie die door LIBISnet-partners werd
opgesteld om deze gegevens op een consequente
manier in hun catalogus te
registreren.
De bouwstenen van een
coverage-aanduiding
De bezitsnotatie is afhankelijk van de
beschikbare gegevens rond nummering
(Enumeration) en tijdsaanduiding (Chronology)
die te vinden zijn op het fysieke item. In
theorie zijn er meerdere niveaus van nummering
en tijdsaanduiding mogelijk maar in de
praktijk is dit vaak beperkt tot twee of drie
niveaus:
- Enumeration 1 (E1): aanduiding van
het hoogste niveau van nummering.
Gebruikelijke benamingen voor dit niveau
zijn: volume, jaargang, Band, tome, année,
....
- Chronology 1 (C1): aanduiding van
het hoogste niveau van
tijdsaanduiding. Dit hoogste
niveau is in de praktijk altijd het
publicatiejaar (uitgedrukt in
kalenderjaar, school- of academisch jaar,
kerkelijk jaar, ...)
- Enumeration 2 en/of Chronology2 (E2,
C2): aanduiding van
het tweede niveau van nummering
en/of tijdsaanduiding.
Gebruikelijke benamingen voor dit niveau
van nummering zijn: aflevering, nummer,
issue, fascicule, Heft, ... Bij
tijdsaanduidingen gaat het dan meestal om
maanden of seizoenen. Op dit niveau zijn
er twee soorten nummering mogelijk:
- Herhalende nummering
(repeating): per jaargang wordt de
nummering van de individuele
aflevering 'herstart' bij 1 of de
eerste tijdsaanduiding (maand of
seizoen).
- Doorlopende nummering
(continuous): de nummering van de
individuele afleveringen loopt door
door over de verschillende jaargangen
heen.
- Uitzonderlijk kan een tijdschrift een
herhalende en doorlopende nummering
combineren. Zo kan nummer 1 uit
jaargang 16 van 2018 het 151e nummer
dragen sinds de oprichting van de
titel.
De
uitgever van een tijdschrift beschikt
over een hele rist aan mogelijkheden
en
combinaties om de plaats van een
tijdschriftnummer binnen het geheel
van de
titel aan te geven. Voorbeelden van
zulke combinaties en de geprefereerde
notering hiervoor door de catalograaf
vindt men in de tabel onderaan
terug. De
volgorde waarin de verschillende niveaus
door de catalograaf worden geplaatst is
wel steeds dezelfde: E1 > C1 >
E2/C2.
Elk leesteken zijn betekenis
In de aanduiding van de coverage worden de
verschillende niveaus van nummering en/of
tijdsaanduiding gecombineerd. Door een aantal
leestekens op een consequente manier te
gebruiken, wordt het mogelijk om die
combinaties telkens op dezelfde manier op te
bouwen en dus eenduidig interpreteerbaar te
maken.
1. De crosshatch, dubbelcross of hekje
[ #
]
Dit teken wordt al een hele tijd niet meer
gebruikt. We verwijderen het ook
zoveel mogelijk uit oude holdings.
2. Ronde haken [ ( ) ]
Ronde haken gebruiken we voor de notatie van
het publicatiejaar (C1), uitgezonderd wanneer
E1 én E2/C2 niet worden genoteerd. Er worden
geen spaties gezet.
- 3(1995)5
- 3(1995/96)
- (1995)5
- 1995
3. De kommapunt [ ; ]
Wordt gebruikt voor het opsommen van niet
aansluitende volumes of jaargangen (E1/C1). Na
de kommapunt volgt steeds een spatie
- 3(1995); 5(1997);
9(2001) = jaargangen 3 én 5 én
9
- 1957/58;
1959/60; 1974/75 = jaargangen
1957/58 én 1959/60 én
1974/75
4. De komma [ , ]
De komma wordt gebruikt voor het opsommen van
niet aansluitende afleveringen (E2/C2). Er
worden geen spaties voor, noch na de komma
gebruikt.
- 2(2004)3,5,9 = de afleveringen 3 én 5 én 9
van jaargang 2 uit 2004
- 4(2002)jan,mei,nov
= de afleveringen januari én mei
én november van jaargang 4 uit
2002
5. Het liggend streepje [ - ]
Het liggend streepje wordt gebruikt om een
overbrugging aan te geven tussen volumes,
jaargangen of afleveringen (E1/C1/E2/C2). De
aanduiding slaat dan op het vernoemde eerste
en laatste nummer en alles wat daartussen
ligt. Bij aanduidingen van volumes en
jaargangen (E1/C1) wordt een spatie voor en na
het liggend streepje geplaatst. Bij aanduiding
van een overbrugging tussen afleveringen
(E2/C2) worden geen spaties voor of na het
liggend streepje geplaatst.
- 2(2004) - 5(2007) = jaargang 2 tot en met
5 (en dus jaargangen 3 en 4
inbegrepen)
- 2004/05 -
2007/08 = dubbeljaartallen 2004/05
tot en met 2007/08 (en dus
jaargangen
2005/06 en 2006/07
inbegrepen)
- 2(2004)2-5
= afleveringen 2 tot en met 5 van
jaargang 2 (en dus afleveringen 3
en 4
inbegrepen)
- 2(2004)feb-mei
= afleveringen februari tot en met
mei van jaargang 2 (en dus
afleveringen
maart en april
inbegrepen)
Ook wanneer er geen jaargang c.q. aflevering
'overbrugd' wordt, maar de vermelde nummers
bij elkaar aansluiten, wordt het liggende
streepje gebruikt.
- 1(2016) - 2(2017) in plaats van 1(2016);
2(2017)
- 2(2004)2-3 in plaats van 2(2004)2,3
Het liggend streepje wordt ook
gebruikt om te noteren dat een bezit nog
lopend is.
- 2(2004) -
Bij complete jaargangen (E1) mag de
bezitsnotatie van het lagere niveau E2 worden
weggelaten. In onderstaande voorbeelden telt
een complete jaargang 4 afleveringen:
- 1(2016);
2(2017)2,4 en 1(2016)1-4;
2(2017)2,4 zijn
evenwaardige notaties
- 1(2016)3 -
2(2017) en 1(2016)3-4;
2(2017)1-4 en 1(2016)3-4;
2(2017) zijn
evenwaardige notaties
- 1(2016)1 -
2(2017)8 en 1(2016)
- 2(2017) en 1(2016)1-4; 2(2017)5-8
zijn evenwaardige
notaties
6. De dubbelepunt [ : ]
De dubbelepunt wordt in de formule opgenomen
op de plaats van het jaartal wanneer dat niet
bestaat/terug te vinden is. Het verbindt dan
de aanduiding van het volume (E1) voor de
dubbelepunt met de aanduiding van de
afleveringen (E2/C2) erna. Dit komt niet zo
vaak voor.
- 1:5-8 = de afleveringen 5 tot en met 8 van
jaargang 1
7. De slash of schuine streep [ /
]
De schuine streep wordt voor twee zaken
gebruikt. Ten eerste om de notatie van de
aanwezige onderdelen te onderscheiden van
bijkomende elementen, in de meeste gevallen
aanduidingen van ontbrekende onderdelen (cf.
infra). Bij dit gebruik wordt voor en na de
schuine streep een spatie geplaatst.
- 1(2006) - 3(2008) / ontbreken:
1(2006)2,11
Ten tweede wordt de schuine streep ook
gebruikt om gecombineerde of dubbelnummers,
dubbeljaartallen en dubbelvolumes aan te
duiden.
- 4(2007)4/5 = het dubbelnummer (1 fysiek
tijdschriftnummer dat 2 afleveringen
bevat)
- 4(2007/08) = de jaargang 4 die loopt van
bv. september 2007 tot en met augustus
2008
- 4/5(2007) = het dubbelvolume 4/5 dat
verscheen in het jaar 2007
Bij het noteren van dubbeljaartallen
worden voor het tweede jaartal enkel de
tientallen en eenheden opgegeven. Enkel
wanneer een eeuw- of milleniumwisseling tussen
beide jaartallen gebeurt, wordt het volledige
tweede jaartal genoteerd. Het komt ook voor
dat het bij een dubbeljaartal niet om twee
opeenvolgende jaren gaat maar dat er een of
meer jaren tussen beide jaartallen vallen. Ook
dan wordt deze notatieregel toegepast.
- 5(2019/20)
- 11(1899/1900)
- 4(1934/38
Aanduiden van onvolledigheden
Om in de bezitsnotatie aan de gebruiker
duidelijk te maken welke nummers van een
tijdschrift ontbreken, kan op twee manieren
gewerkt worden:
- We sommen op wat we hebben (= positieve
notatie): we stellen een formule
op waarin alle aanwezige nummers worden
opgesomd. De ontbrekende nummers worden
duidelijk omdat ze als hiaten in de
formule te herkennen zijn.
- We sommen op wat we niet hebben (=
negatieve notatie): een korte
formule geeft de uitersten van de coverage
(begin en einde) aan. Deze wordt gevolgd
door een opsomming van de ontbrekende
nummers.
Beide methodes hebben voor- en nadelen. In
principe wordt de tweede oplossing enkel
gebruikt wanneer het aantal ontbrekende
afleveringen beperkt is.
Een voorbeeld: van een maandblad bezitten we
nummers uit de jaargangen 1(2006) tot en met
3(2008) waarbij het tweede en elfde nummer van
jaargang 1 ontbreken, het twaalfde van
jaargang 2 en het eerste, elfde en twaalfde
van jaargang 3.
- We sommen op wat we hebben:
1(2006)1,3-10,12; 2(2007)1-11;
3(2008)2-10
- We sommen op wat we niet hebben: 1(2006) -
3(2008) / ontbreken: 1(2006)2,11;
2(2007)12; 3(2008)1,11-12
Merk op dat de aanduiding van de
ontbrekende nummers in de negatieve
notatie dezelfde regels volgt als die
van
de aanwezige
nummers.
Voor holdings waarin de coverage niet tot in
detail wordt uitgewerkt en de formule dus niet
tot op afleveringsniveau aanduidt welke
afleveringen wel of niet beschikbaar zijn, kan
een verkorte weergave worden gebruikt.
Daarbij worden dan enkel het eerste en laatste
nummer van de collectie genoteerd, gevolgd
door de aanduiding "onvolledig".
- 2(2010)2 - 5(2013)6 / onvolledig = de
collectie bevat beide vermelde
afleveringen en een (onbekend) aantal
daartussen
Aanduiden van fouten in de
nummering
Het komt voor dat bij het uitgeven van
tijdschriftnummers fouten worden gemaakt in de
nummering en/of tijdsaanduiding. Heel vaak
gaat het dan om herhalingen waarbij
twee opeenvolgende afleveringen of twee
opeenvolgende jaargangen dezelfde aanduiding
hebben. In de notatie gaan we deze herhalingen
enkel vermelden indien dit noodzakelijk is om
een juist beeld te krijgen van het bezit. Soms
worden de fouten immers rechtgezet in het
volgende nummer/jaargang zodat je over de hele
coverage de fout niet opmerkt. Als de fout
niet wordt rechtgezet, is het wel vaak om deze
in de notatie te verwerken. Aanduidingen die
voortkomen uit een nummeringsfout worden
voorafgegaan door een asterisk (*). Een aantal
voorbeelden:
- In een tijdschrift met 6 nummers per
jaargang wordt het tweede nummer van
27(1995) foutief weer als 1 genummerd. De
nummers 3 tot 6 zijn wel weer correct
genummerd.
- Voluit: 27(1995)1,*1,3-6
- Ingekort: 27(1995)1-6 is beter want
beknopte correcte weergave van het
bezit.
- In een tijdschrift met 6 nummers per
jaargang wordt het derde nummer van
27(1995) foutief als 2 genummerd. De fout
wordt in de volgende nummers niet
rechtgezet.
- Voluit: 27(1995)1-2,*2-5
- Ingekort: 27(1995)1-5 kan niet want
het lijkt alsof er slechts 5 nummers
zijn.
- Na jaargang 27(1995) wordt de volgende
jaargang foutief opnieuw als 27 genummerd.
Het jaar daarna wordt de fout weer
rechtgezet.
- Voluit: 27(1995); *27(1996); 29(1997)
- 31(1999)
- Ingekort: 27(1995) - 31(1999) is beter
want beknopte correcte weergave van
het bezit.
- Na jaargang 27(1995) wordt de volgende
jaargang foutief opnieuw als 27 genummerd.
Hier wordt de fout nadien niet
rechtgezet
- Voluit: 27(1995); *27(1996); 28(1997)
- 30(1999)
- Ingekort: 27(1995) - 30(1999) kan niet
want dan komen de toename van
aanduiding E1 en C1 niet
overeen.
Een fout die veel minder vaak lijkt
voor te komen, is
het overslaan waarbij er
tussen twee afleveringen een sprong van meer
dan 1 wordt gemaakt. Wanneer een dergelijke
fout wordt vastgesteld maar tegelijk blijkt
dat de jaargang wel degelijk volledig is,
hoeft deze afwijking niet vermeld te worden in
de formule
- Een driemaandelijks tijdschrift waarvan de
4 afleveringen van een jaargang 7(2015)
genummerd zijn als 1, 3, 4 en
5.
- 7(2015)
Een combinatie van een dergelijke
fout in de nummering en onvolledigheden, kan
tot bijzonder complexe situaties leiden. In
dat geval probeer je als catalograaf om de
formule zo duidelijk mogelijk te
maken.
Supplementen en indexen
Aanduidingen over beschikbare
supplementen bij (de hoofdreeks van) een
tijdschrift werden vroeger mee verwerkt in
de tag 866. Dit leidt echter in de meeste
gevallen tot zwaar overladen en moeilijk
leesbare informatie in de
publiekscatalogus. Bovendien voorziet het
MARC21-model een afzonderlijke holding tag
hiervoor: 867. Binnen LIBISnet gebruiken
we nu ook bij voorkeur deze nieuwe tag.
Informatie over gebruik op de tag
info-pagina.
Hetzelfde geldt voor informatie over
eventuele indexen die beschikbaar zijn
en die het gebruikers dus mogelijk
maken om de inhoud van het tijdschrift
te doorzoeken. Ook deze informatie
werd vroeger verwerkt in tag 866 maar
wordt nu bij voorkeur afgezonderd in
een specifieke tag, nl. holding tag
868. Ook voor deze tag is een tag
info-pagina beschikbaar.
Tag 866 herhalen of
niet?
De tag 866 is een herhaalbare tag en
in bepaalde gevallen is het
noodzakelijk of wenselijk om de
coverage-informatie te spreiden over
verschillende opeenvolgende
tags.
- Bij titelwijzigingen:
wanneer onder één holding de
afleveringen zijn samengebracht
van een tijdschrift dat in de loop
van de tijd één of meerdere keren
van titel veranderde, wordt de
coverage onder elke titel
opgenomen in een afzonderlijke tag
866. De titel die betrekking heeft
op dat deel van de coverage wordt
dan aangegeven in 866 $$z
- 866 $$a 40(1997)1,4-10;
41(1998)1-9; 42(1999)1-9;
43(2000)1-9 $$z Het alfabet.
Weekblad voor
letterkundigen
- Bij aanpassingen/sprongen in de
nummering: wanneer de
nummering van de jaargangen in de
loop van de tijd wordt aangepast
(bv. opstarten van een 'nieuwe
reeks' waarbij de jaargangen weer
bij 1 starten), wordt eveneens een
opsplitsing gemaakt in
verschillende 866-tags. Ook hier
wordt indien nodig subveld 866 $$z
gebruikt om te
verduidelijken.
- 866 $$a 1(1886) -
14(1899)
- 866 $$a 1(1900) - 15(1914) $$z
Nouvelle série
- In functie van duidelijke
weergave: in sommige
gevallen wordt de weergave
bijzonder complex door de vele
onvolledigheden. De catalograaf
kan zelf beslissen om de
informatie dan op een logische
manier (bv. 1 tag per jaargang)
over verschillende opeenvolgende
tags 866 te spreiden.
866 $$a 44(2001)1-6;
45(2002)1-6; 46(2003)1-6;
47(2004)1-6 $$z ABC.
Nieuwsblad voor leerkrachten
Nederlands
Wanneer er verschillende tags 866 in
een holding worden opgenomen worden
deze altijd in chronologisch
oplopende volgorde geplaatst.
De tag met de gegevens van de oudste
onderdelen van het tijdschrift komt
dus eerst, de tag met de gegevens van
de meest recente nummers sluit
af.
Voorbeelden
Hieronder worden in tabelvorm een
heel aantal voorbeelden opgelijst van
de verschillende combinaties in
nummering en tijdsaanduiding. Deze
zijn opgedeeld in een aantal rubrieken
(lichtblauwe balken in de tabel) en
geven telkens de notatie, de 'lezing'
en eventuele aandachtspunten (tussen
ronde haken).
Formule | Lezing
(opmerkingen) | ||||||||||||||||||
Alleen een
aanduiding van een
volumenummer of een
jaartal (E1 of C1) | |||||||||||||||||||
1 - | Lopend vanaf
volume 1 (spatie voor het
streepje) | ||||||||||||||||||
1 - 10 | Volumes 1
t.e.m. 10 (spatie voor en
na het streepje) | ||||||||||||||||||
1; 3 - 5; 10
- | Volumes 1 + 3
t.e.m. 5 + lopend vanaf 10
(spatie na de
kommapunt) | ||||||||||||||||||
2001 - | Lopend vanaf
2001 | ||||||||||||||||||
2001 -
2010 | Vanaf 2001
t.e.m. 2010 | ||||||||||||||||||
2001; 2007 -
2010; 2012 - | Afleveringen
van 2001 + 2007 t.e.m.
2001 + lopend vanaf
2012 | ||||||||||||||||||
Zowel een
volumenummer als een
jaartal (er ontbreken geen
afleveringen) (E1 -
C1) | |||||||||||||||||||
1(1990)
- | Lopend vanaf
volume 1 uit 1990 | ||||||||||||||||||
5(1990) -
15(2000) | Vanaf volume
5 uit 1990 t.e.m. volume
15 uit 2000 | ||||||||||||||||||
7(2012);
10(2015) | Volumes 7 uit
2012 + 10 uit 2015 | ||||||||||||||||||
7(2012);
10(2015) - | Volume 7 uit
2012 + lopend vanaf 10 uit
2015 | ||||||||||||||||||
Volumenummers, jaartallen
en afleveringen (E1 - C1 -
E2) | |||||||||||||||||||
1(2015)5 | Aflevering 5
van volume 1 uit
2015 | ||||||||||||||||||
1(2015)5
- | Lopend vanaf
aflevering 5 van volume 1
uit 2015 (enkel gebruiken
bij doorlopende
nummering) | ||||||||||||||||||
1(2015)1,5-7,10 | Afleveringen
1 + 5 t.e.m.7 + 10 van
volume 1 uit 2015 | ||||||||||||||||||
10(2006)1,3/4,7-9,11/12 | Aflevering 1
+ dubbelaflevering 3/4 +
afleveringen 7-9 +
dubbelaflevering 11/12 van
volume 10 uit 2006 | ||||||||||||||||||
1(2010)5 -
11(2020)348 | Alle
doorlopend genummerde
afleveringen vanaf
aflevering 5 van volume 1
uit 2010 t.e.m. aflevering
348 van volume 11 uit
2020 | ||||||||||||||||||
1(2010)5-12;
2(2011) - | Lopend, alle herhalend
genummerde
afleveringen (maandblad) vanaf
aflevering 5 van volume 1
uit 2010 | ||||||||||||||||||
1(2011)2-12;
2(2012) - 5(2015);
6(2016)1-4,6-8 | Van dit
herhalend genummmerde
maandblad hebben we de
aflevering 2 t.e.m. 12
van volume 1 uit 2011
+ alle aflevering van
volumes 2 t.e.m. 5 uit
2012-2015 + de
aflevering 1 t.e.m. 4
en 6 t.e.m. 8 van
volume 6 uit 2016 (dit mag
niet weergegeven
worden als 1(2011)2 -
6(2016)4,6-8 omdat er
dan verwarring kan
ontstaan met
doorlopende
nummering) | ||||||||||||||||||
Jaargangen
zonder volumenummers maar
met aanduiding van
afleveringen (C1 -
E2) | |||||||||||||||||||
(2007)1
- | Lopend vanaf
aflevering 1 van het
jaartal 1987 (enkel
gebruiken bij doorlopende
nummering) | ||||||||||||||||||
(2017)1 -
(2020)48 | Alle
aflevering van een
maandblad met doorlopende
nummering van aflevering 1
uit jaartal 2007 t.e.m.
aflevering 48 uit
2020 | ||||||||||||||||||
(2007)3-4;
2008 - | Driemaandelijks
tijdschrift met herhalende
nummering, we hebben de
afleveringen 3 en 4 van
jaartal 2007 en lopend en
volledig vanaf 2008 | ||||||||||||||||||
(2007)1,5-10 | Afleveringen
1 en 5 t.e.m. 10 van het
jaartal 2007 | ||||||||||||||||||
Afleveringen
met maandnaam of seizoenen
([E1] - C1 - C2) | |||||||||||||||||||
1(2014)feb | Februari-aflevering van
volume 1 uit 2014 | ||||||||||||||||||
1(2014)jan-jun,nov-dec | De
afleveringen van januari
t.e.m. juni + november +
december van volume 1 uit
20414 | ||||||||||||||||||
(2016)zomer | Het
zomernummer van jaargang
2016 | ||||||||||||||||||
5(2006)spring,autumn | De lente- en
herfstnummers van volume 5
uit 2006 | ||||||||||||||||||
Volumes/jaargangen die
over meer dan 1 jaartal
gaan | |||||||||||||||||||
1990/91 | Volume
gespreid over 1990 en 1991
(bv. tijdschriften die
academisch jaar
volgen) | ||||||||||||||||||
2(2015/16)
- | Lopend vanaf
volume 2 dat over
jaartallen 2015 en 2016 is
gespreid | ||||||||||||||||||
Meerdere
volumeaanduidingen vóór
het jaartal (E1 = E1 -
C1) | |||||||||||||||||||
Année 108 =
Tome 54(2007) - | Lopend vanaf
jaar 180/volume 54 (spatie
voor en na =) | ||||||||||||||||||
Volumeaanduiding is een
jaartal (bij almanakken,
kalenders en jaarboeken)
(E1 - C1) | |||||||||||||||||||
1 = 2006(2007)
- | Lopend
jaarboek vanaf volume 1,
met inhoud van/over 2006,
verschenen in 2007 (het
jaartal tussen de ronde
haakjes slaat steeds op
het publicatiejaar) | ||||||||||||||||||
2005(2006) | Het volume
2005, verschenen in
2006 | ||||||||||||||||||
2001/10(2012) | Volume
behandelt de periode van
2001 t.e.m. 2010,
verschenen in 2012 |
Documentatie van
LIBISnet-partners
Het bovenstaande regelwerk
is behoorlijk uitgebreid. Het staat de
LIBISnet-partners vrij om dit te
volgen of om deze regels als
vertrekpunt te gebruiken om eigen
documentatie uit te werken. Ook dan is
het zeker aan te bevelen om deze
documentatie goed uit te werken en
neer te schrijven zodat alle collega's
binnen de bibliotheek een vast punt
hebben om van te vertrekken. Omdat
deze documenten ook nuttig kunnen zijn
voor andere partners binnen het
netwerk, vind je hieronder een lijst
van dergelijke afspraken die worden
toegepast bij een van de
LIBISnet-partners. Partnerinstellingen
die hun documentatie op punt hebben
staan en dit willen delen, kunnen een
elektronische versie bezorgen via helpdesk@libisnet.be.
Colofon
Laatst gewijzigd op 7.02.2022