Inhoud

Inleiding

De aanduiding van (benaderende) biografische data in het subveld $$d van de hoofdvorm in een authority record voor personen is een grote hulp bij het correct identificeren van een auteur met een bepaald authority record. Het voorkomt bv. dat een boek uit 1882 van een zekere Karel Peeters wordt gelinkt aan het authority record van een andere Karel Peeters die geboren werd in 1947.

Bij het aanmaken van nieuwe authority records tijdens het beschrijven van documenten is er weinig tijd om te zoeken naar deze gegevens. Als deze onmiddellijk beschikbaar zijn (bv. omdat de geboortedatum van een auteur vermeld is op de achterflap), neem je deze ook meteen op in het authority record. Als je een LOC authority record kan kopiëren, hoef je vaak niet te zoeken naar biografische data. Deze zijn in vele LOC records aanwezig.

De catalografen die zorgen voor de consolidatie van nieuwe authority records, hebben meer tijd om bv. in externe authority bestanden en andere bronnen te zoeken naar biografische data. Indien nodig en mogelijk, zullen zij ontbrekende gegevens toevoegen.

De onderstaande regelgeving volgt de RDA-voorschriften vrij nauw op: er worden (bijna) geen afkortingen meer gebruikt maar enkel cijfers en voluit geschreven Engelse termen. Deze regels wijken daarom op een aantal punten vrij sterk af van de huidige praktijk in LIBISnet. Deze aanpassing is nodig om de LIBISnet authority records bruikbaar te maken in een context van internationale linked data. Vanzelfsprekend betekent dit ook dat heel wat bestaande authority records nog niet met deze nieuwe regels overeenkomen. Maar door vanaf nu consequent de regels toe te passen op nieuwe records en door via 'opkuisoperaties' de bestaande records in regel te stellen, werken we aan een coherent authority bestand.

Biografische data

Er zijn twee types biografische data die kunnen worden opgenomen in het $$d van een authority record:

  • Geboortejaar en/of jaar van overlijden: voor beide gegevens kan een exacte of een benaderende waarde worden weergegeven.
  • Jaar of periode van activiteit: het moment waarop men zeker is dat een bepaalde persoon in leven was (het vroegere fl. voor 'floruit')
Er wordt voorrang gegeven aan een aanduiding van geboortejaar en/of jaar van overlijden. Wanneer deze gegevens echter totaal onbekend zijn, wordt een periode van activiteit (die dan ook vaak benaderend zal zijn) opgenomen.

Notatie van geboortejaar en/of jaar van overlijden

Gekende datum/data
Notatieregel
Voorbeeld
geboortejaar
YYYY-
• 1978-
jaar van overlijden
-YYYY
• -2012
geboortejaar én jaar van overlijden
YYYY-YYYY
1912-1998
Waarschijnlijke en benaderende data
Notatieregel
Voorbeeld
één van twee mogelijke jaren
YYYY or YYYY
• 1370 or 1371-
1 benaderend jaar
approximately YYYY
• -approximately 1376
zeker na bepaald jaar
not before YYYY
• not before 1203-
zeker voor bepaald jaar
not after YYYY
• not after 1780-not after 1830
tussen twee jaren
between YYYY and YYYY
• -between 1621 and 1624
twijfel aan aanduiding
[notatie]?
• 1776?- (vermoedelijk geboortejaar 1776)
• -1320 or 1321? (vermoedelijk gestorven in 1320 of 1321)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

De bovenstaande regels kunnen gecombineerd worden om op die manier voor geboorte- en/of sterfjaar of een benadering aan te geven. Enkele voorbeelden:

  • Een persoon waarschijnlijk geboren in 1321 en zeker na 1350 gestorven >> $$d 1321?-not before 1351
  • Een persoon geboren in 1801 of 1802 en rond 1875 gestorven >> $$d 1801 or 1802-approximately 1875
  • Een persoon is waarschijnlijk geboren in 1803 en gestorven tussen 1855 en 1858 >> $$d 1803?-between 1855 and 1858

Notatie van jaar of periode van activiteit

Gekende periode van activiteit
Notatieregel
Voorbeeld
1 jaar
active YYYY
• active 1531
periode van activiteit
active YYYY-YYYY
• active 1905-1907
Waarschijnlijke en benaderende activiteit
Notatieregel
Voorbeeld
1 benaderend jaar
active approximately YYYY
• active approximately 735
benaderende begin- en eindjaar
active approximately YYYY-approximately YYYY
• active approximately 1490-approximately 1510
benadering 1 eeuw
active XXth century
• active 9th century
benadering 2 eeuwen
active XXth century-XXth century
• active 11th century-12th century
periode met onderbrekening(en)
active [periode 1], [periode 2]
• active 1735-1737, 1741-1753?
twijfel aan aanduiding
[notatie]?
• active 1385?-1396
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Ook hier kunnen de verschillende regels gecombineerd worden. Een:

  • Een persoon actief van rond 1850 tot waarschijnlijk 1867 >> $$d active approximately 1850-1867?
  • Een persoon actief van waarschijnlijk na 1502 tot 1506 en van 1512 tot 1517 of 1518 >> $$d active after 1502?-1506, 1512-1517 or 1518

Notatie van data voor en na de geboorte van Christus

Data van een geboortejaar of jaar van overlijden of van een periode van activiteit voor de jaartelling gebaseerd op de geboorte van Jezus Christus stellen een bijzonder probleem. De volgende regels zorgen ervoor dat deze notaties altijd duidelijk blijven:

  • De afkortingen die gebruikt worden om te refereren naar een datum voor resp. na de geboorte van Christus zijn B.C. en A.D.
  • Wanneer alle aanduidingen (jaartallen of eeuwen) in een notatie refereren naar de tijd na de geboorte van Christus wordt er geen bijkomende aanduiding of afkorting ingevoerd.
  • Bij notaties die refereren naar de tijd voor de geboorte van Christus wordt steeds een aanduiding meegegeven.

    Voorbeelden:
    • $$d 212 B.C.-165 B.C.? = een persoon geboren in 212 voor Christus en waarschijnlijk gestorven in 165 voor Christus
    • $$d active 4th century B.C. = een persoon actief in de vierde eeuw voor Christus
  • Wanneer het leven of de activiteit van een persoon zich uitstrekt in de tijd voor en na de geboorte van Christus wordt ook aan het jaartal of de eeuw na Christus de afkorting A.D. toegevoegd.

    Voorbeelden:
    • $$d 63 B.C.-14 A.D. = een persoon geboren in 63 voor Christus en gestorven 14 na Christus
    • $$d active 1st century B.C.-1st century A.D. = een persoon actief in de eerste eeuw voor en de eerste eeuw na Christus

Colofon

Laatst gewijzigd op 30.11.2018